Kháng thể là gì? Tầm quan trọng của kháng thể

Kháng thể là một thuật ngữ y học quen thuộc nhưng ít ai biết cụ thể kháng thể là gì. Khi cơ thể bị tấn công, nó sẽ tự động tạo ra một loại phòng thủ, tấn công sự xâm nhập của vi khuẩn và vi rút. Kháng thể đóng 3 vai trò chính là liên kết với kháng nguyên, kích hoạt hệ thống bổ thể và huy động các tế bào miễn dịch.

Kháng thể là gì?

Khi có sự xâm nhập của các vi sinh vật vào cơ thể, cơ thể con người sẽ lập tức nhận được tín hiệu báo động và sản xuất ra những chất gọi là kháng thể (antibody). Kháng thể này không chỉ tiêu diệt vi khuẩn mà còn giúp bảo vệ sự khỏe mạnh của con người. Đây là lời giải đáp cho các thắc mắc kháng thể là gì. Khả năng hình thành kháng thể càng mạnh thì khả năng miễn dịch đối với các loại bệnh nhiễm khuẩn càng cao.

Có 5 loại kháng thể bao gồm:

  • IgG
  • IgA
  • IgM
  • IgE
  • IgD

Sự hình thành kháng thể của cơ thể

Kháng thể là sản phẩm được hình thành từ quá trình rất phức tạp và phải trải qua nhiều giai đoạn sau:

Giai đoạn cân bằng

Trong giai đoạn này, các kháng nguyên sẽ nhanh chóng khuếch tán. Cho đến khi kháng nguyên không còn khuyến tán thì giai đoạn này sẽ mất đi.

Giai đoạn chuyển hóa phân rã

Đây là giai đoạn các tế bào và enzym của cơ thể chuyển hoá kháng nguyên. Các đại thực bào và tế bào thực bào khác sẽ bắt giữ hầu hết các kháng nguyên. Thời gian chuyển hoá dài hay ngắn sẽ phụ thuộc vào các chất sinh miễn dịch và tình trạng sức khoẻ của cơ thể chủ.

Giai đoạn loại bỏ miễn dịch

Kháng thể khi vừa được tổng hợp xong sẽ kết hợp với các kháng nguyên và tạo thành phức hợp kháng nguyên-kháng thể. Sau đó, chúng sẽ bị thực bào và thoái hoá. Kháng thể vẫn tồn tại trong huyết thanh sau khi giai đoạn loại bỏ miễn dịch.

Vai trò của kháng thể là gì?

Trong một đáp ứng miễn dịch, kháng thể có 3 vai trò chính là liên kết với kháng nguyên, kích hoạt hệ thống bổ thể và huy động các tế bào miễn dịch.

Liên kết với kháng nguyên

Nhờ các vùng biến đổi, các globulin miễn dịch có khả năng nhận diện và gắn một cách đặc hiệu với 1 kháng nguyên tương ứng. Trong phản ứng chống độc tố từ vi khuẩn, kháng thể gắn vào kháng nguyên và qua đó trung hòa các độc tố, ngăn ngừa sự bám dính của các độc tố này lên bề mặt của tế bào. Từ đó, các tế bào của cơ thể sẽ tránh được các rối loạn do các độc tố của vi khuẩn gây ra.

Một vài loại virus, vi khuẩn chỉ gây bệnh khi bám được vào các tế bào trong cơ thể. Trong khi vi khuẩn sử dụng các phân tử bám dính là các adhesive, virus sử dụng các protein cố định trên lớp vỏ ngoài để bám vào các tế bào trong cơ thể. Các kháng thể kháng các phân tử bám dính adhesive của vi khuẩn và các kháng thể kháng protein capside của virus sẽ ngăn chặn chúng gắn vào các tế bào đích.

Hoạt hóa bổ thể

Sự hoạt hóa dòng thác bổ thể là một trong những cơ chế bảo vệ cơ thể. Bổ thể là một tập hợp các protein huyết tương sẽ có tác dụng tiêu diệt các vi khuẩn xâm nhập bằng các cách:

  • Đục các lỗ thủng trên chính vi khuẩn.
  • Tạo điều kiện cho hiện tượng thực bào diễn ra.
  • Thanh thải những phức hợp miễn dịch.
  • Giải phóng các phân tử hóa hướng động.

Huy động các tế bào miễn dịch

Kháng thể có thể liên kết với những tế bào miễn dịch ở đầu hằng định sau khi gắn vào kháng nguyên ở đầu biến đổi. Các tương tác này đóng vai trò quan trọng đặc biệt trong việc đáp ứng miễn dịch. Thông qua cách thức này, các kháng thể có khả năng gắn với một vi khuẩn và với một đại thực bào, cùng lúc kích hoạt hiện tượng thực bào. Các vi khuẩn hoặc tế bào ung thư đã bị gắn kết bởi các kháng thể có thể bị tiêu diệt bởi chức năng độc tế bào và ly giải bởi các tế bào lympho giết tự nhiên.

Bài viết này hi vọng đã giúp bạn đọc giải đáp thắc mắc kháng thể là gì.

Tìm hiểu thêm: Thuốc hạ men gan